Wednesday, July 30, 2008
కొల్లేరు- కవిత- ఎస్.ఆర్. భల్లం
కొల్లేరు
ఒక ప్రవాహం కాదు
స్వార్ధం ఎరకి చిక్కిన జలపుష్పం..
ప్రకృతి విడిచిన
ఒక మౌన దుఃఖ భాష్పం...
ఎన్ని రెక్కల కష్టం కూడితే
ఈ ద్రవీభూత జీవన యానం...
కొల్లేరంటే -
తడిపొడి ఇసుక కాదు
జలచరాల పోగూ కాదు
ఆశా నిరాశల అనంత యాత్రలో
బోర్లించిన అస్తిపంజరంలో
ఇసుమంత ఆర్ధ్రత
కొల్లేరంటే -
ఒక జననం... ఒక మరణం...
వాటి మధ్య నలిగే జీవనం...
తేట నీటి నుదుటి మీద
చీటపట చినుకుల
మెరుపుల మెరుగుల్ని దిద్దుకుంటూ
తెగిపోయిన
సుజల జ్ఞాపకాల్ని ముడి వేసుకోవడానికి
సమాధుల్లోంచి లేచిన శవంలా ఉందిప్పుడు కొల్లేరు.
ఎంత విశాలంగా వుండేది
వందల మైళ్ళకి విస్తరించిన ఈ జలరాశి
ఇప్పుడది అంతరించిపోయిన మూసీ
ఈ జల మైదానాన్ని
భూ ఖండాలుగా మార్చి దురాక్రమణ చేసేవాడొకడు
అపార జలనిధిని
చెరువు ముక్కలుగా కత్తిరించి
స్వార్ధ మత్స్యాల్ని సాగు చేసేవాడొకడు
క్షణం క్షణం కుచించుకుపోతున్న
ఈ జల సంపదని కాపాడేదెవరు?
ఇప్పుడు కొల్లేరు
ఏ కలంలోనూ సిరాగా ప్రవహించదు
ప్రవహించినా
అది డబ్బు సంతకానికి పనికొస్తుంది.
ఇప్పుడు కొల్లేరు
ఏ కావ్య రచనకూ ప్రేరణ కాదు
పాత జ్ఞాపకాల్ని తవ్వి తీయడానికి
పలుగూ పారల్ని సిద్దం చేసుకొండి
ఇలా కొల్లేటిని మార్చిందెవరు.
దుర్నీక్ష్య కాంతిలో వెలిగిన కొల్లేటి సలిలం
ఇప్పుడు దుర్గంద దుర్జలంగా మారిపోయింది
"నీళ్ళ పక్కన వున్నావ్... నీకేమిటి...?" అనేవారు
నీటి గొడుగు కింద వున్నావ్... నీకేమిటి...? అనేవారు
కాని ఇప్పుడు
నిజంగా కొంప కొల్లేరయింది
ఇప్పుడిది
గ్రామాల మధ్య దూరాల్ని పెంచిన
బురద మడుగు మాత్రమే...
ఈ మడుగు ఎప్పటికయినా ముందడుగు ఔతుందా...?
Sunday, July 27, 2008
ఆడవారి మాటలకి అర్ధాలే వేరులే (Part 2)
"పెళ్ళంటే నూరేళ్ళ పంట" అని పెద్దలు చెపుతారు. కాని "పెళ్ళంటే నూరేళ్ళ వంట" అని పెళ్ళయిన ఏ అమ్మాయిని అడిగినా చెపుతుంది. అదే పెళ్ళయిన మగవాళ్ళ అభిప్రాయం తెలుసుకోండి. "పెళ్ళంటే నూరేళ్ళ మంట" అని శెలవిస్తాడు. అది మంట అయినా, వంట అయినా, పంట అయినా గాని పెళ్ళి చేసుకున్నాక, ఆడయిన, మగయినా, కొంచెం కష్టాలు, ఇబ్బందులు తప్పవని దీని సారాంశం.
నేను మొదటి భాగంలో చెప్పింది సరిగా అర్ధం కాలేదని మహేష్ కుమార్ గారు అన్నారు. అర్ధం కాక పోవడానికి ఏమీ లేదండి బాబు. "ఎంత వారలయినా కాంతా దాసులే అని" ఎవరో కవి చెప్పినట్లు, భార్య ఎన్ని కష్టాలు పెట్టినా సగటు మధ్య తరగతి జీవి ఏమి జరగలేదన్నట్లు మొఖం పెట్టి, కాస్త చిరునవ్వు చిందిస్తాడు. నిజానికి ప్రపంచ0లో కష్టాలు పడే ఆడాళ్ళు కొద్దిమందయితే, భార్య చేతిలో తన్నులు తినేవాళ్ళే (కనీసం చేతిలో వస్తువుని భర్త మొఖం మీద విసిరికొట్టేవాళ్ళు) చాలా మంది ఉంటారు. కాకపోతే మగాడు అంటే గంభీరంగా వుండాలి కాబట్టి, జెంటిల్మన్లా పోజు పెట్టి, తనకు జరిగిన అవమానాన్ని కడుపులోనే దాచుకుంటాడు. కనీసం కన్నీళ్ళు కూడా కనబడనివ్వడు. బయటకు చెపితే పరువు పోతుంది, అందరు నవ్వుతారనే భయం వల్ల. పాపం పూర్ ఫెలో.
ఈ టపా మొదటి భాగంలో భార్య సినిమాకోసం కాక, చీర సెలెక్షన్ విషయంలో గొడవ పెట్టుకుంటుంది. జాగ్రత్తగా గమనించండి. ఇప్పుడలాంటిదే మరో సరదా అయిన సంఘటన గురించి చెపుతాను. మధ్యాహ్న సమయం. భోజనానికి ఇంటికి వస్తాడు భర్త. కంచం దగ్గర కూర్చుంటాడు. ఆ భార్యా, భర్తల మధ్య సంభాషణ ఎలా ఉంటుందో చూద్దాము.
"ఏమండి, కొత్త వంట ఒకటి వండాను. వడ్డించమంటారా?"
"సరే పెట్టు""ఎలా వుందండి, నా వంట?"
"చాలా బాగుందోయ్. వంట విషయంలో నా భార్య కన్నా బాగా ఎవరు చేస్తారు చెప్పు?" భర్త మెచ్చుకోలు.
"అలా కాదండి. నిజంగానే బాగుందా?"
"ఎందుకలా అడుగుతున్నావు? నిజంగానే బాగుంది"
"అందులో ఉప్పు ఎక్కువయింది కదాండి...."
కొంచెం మొహమాటపడుతూ, "అవునోయ్, కొంచెం బాగా లేదు"
"ఆ మాట ముందే చెప్పొచ్చు కదాండి"
"అది కాదు, నువ్వు బాధ పడతావని..."
"అంటే నేను బాధ పడతానని నన్ను మెచ్చుకుంటున్నారన్న మాట"
"లేదు, లేదు, నువ్వెప్పుడూ బాగా వంట చేస్తావు, ఇప్పుడు కూడా నువ్వు అడిగావు కాబట్టి చెప్పాను గాని, లేకపోతే చెప్పేవాడిని కాదు".
"అదిగో, అంటే ఇన్నాళ్ళ నుంచి నేను బాగా వంట చెయ్యకపోయినాగాని, మొహమాటనికి మెచ్చుకుంటున్నారన్న మాట. పోనీలెండి, అంతగా మీకు ఇష్టం లేకపోతే వచ్చేటప్పుడు హోటల్ నుంచి ఏమన్నా తెచ్చుకోండి. ఇంకెప్పుడు కొత్త వంటలు చెయ్యనులేండి"
భర్త, మనసులో... "ఎరక్క పోయి బాగాలెదన్నాను. ఇంకెప్పుడయినా భోజనం చేసేటప్పుడు ఏమి మాట్లాడకూడదు".
ఇక చెప్పేదేముంది. ఆ మానవుడు భోజనం సమయంలో భార్య ముందు ఎప్పడూ నోరెత్తడు. ఏమన్నా అడిగినా తలూపి సమాధానం చెపుతాడు. దానర్ధం అవుననీ కాదు, కాదనీ కాదు. భార్య ఎలా అర్ధం చేసుకున్నా పర్వాలేదు. తనకి కడుపు నిండితే చాలు. ఒకవేళ తరువాత ఎప్పుడయినా మరో రోజు ఇంటికి లేట్గా వచ్చినట్లయితే, భార్యా మణి ఈ మానవుడికి భోజనం పెట్టకపోయినా బాధ పడడు. భర్త వచ్చిన విషయం కనిపెట్టిన ఆవిడగారు, "ఏమండి, నాకు కొంచెం తలపోటుగా ఉంది. నేను భోజనం చేసేసాను. కిచెన్ లో ఆ మూల అన్నం, కూరలు వున్నాయి. మీరే పెట్టుకుని తినేయండి" అంటుంది. ఇక అంతే. బుద్దిగా వెళ్ళి ఒక్కడే కూర్చుని భోజనం లాగించి, అంతే సైలెంట్గా వచ్చి పడుకుంటాడు సదరు భర్త గారు.
నీతి: భార్య ఎప్పుడు ఎటువంటి వంట చేసినా, భర్త దానిగురించి బాగుందనిగాని, బాగాలేదనిగాని కామెంట్ చేయకూడదు. అలాచేస్తే మొదటికే మోసం వస్తుంది.
ఇదండి సంగతి. ఇలాంటి మరో సరదా అయిన సంఘటన గురించి తరువాతి భాగంలో చదువుదాము.
Saturday, July 26, 2008
ఆడవారి మాటలకి అర్ధాలే వేరులే (Part 1)
చాలా మంది అనుకుంటున్నట్లు నిజానికి అది ముగింపు కాదు. పెళ్ళయిన తరువాతే మన హీరోకి అసలు కష్టాలు మొదలవుతాయి. మీరు గమనించారో లేదో, హీరోకి పెళ్ళయిన తరువాత ఏమి జరుగుతుంది అనే పాయింటు మీద ఎన్ని సినిమాలు వచ్చాయో లెక్క పెట్టగలరా? మీ వల్ల కాదు. పైన చెప్పిన్నన్ని కష్టాలు పడి, పెళ్ళి చేసుకున్నాక ఏ మగాడయినా సుఖ పడ్డ దాఖాలాలు వున్నాయా అని ఎవరినయినా ప్రశ్నించండి. పైకి మేకపోతు గాంభీర్యం ప్రదర్శిస్తూ, అబ్బే అదేమి లెదండి. మేము బాగానే వున్నాము అని సింపుల్గా చెప్పేస్తారు. కాని, అదేదో సినిమా పాటలో చెప్పినట్లు, "మొగుడయ్యే ముహూర్తమే మగాడి సుఖాల ముగింపు చాప్టర్" అనే విషయం చాలా మంది పట్టించుకోరు. Don't marry - be happy అని మరో హీరో చేత చెప్పించినా దాని గురించి అసలు మాట్లాడుకోరు. వాస్తవ పరిస్తితి ఎలా వుంటుందో చూద్దాము.
చాలా ఇళ్ళల్లో ఉండేదే. నువ్వొకటంటే నేనొకటి అంటాను అనే నానుడి గుర్తుందా? అంటే భర్త అనుకున్నదానికి పూర్తి రివర్స్ లో చెయ్యడం. ఆయనకి ఏ చిరంజీవి సినిమాకో వెళదామని అనిపిస్తుంది. భార్యని రెడీ అవ్వమని చెపుతాడు. ఏ సినిమాకండి అని అడుగుతుంది భార్యామణి. చిరంజీవి సినిమాకి అని చెపుతాడు. కాదండి, మహేష్ బాబు సినిమాకి వెళదామండి, పక్కింటి పార్వతమ్మ వాళ్ళు చూసారట. చాల బాగుందట, అంటుంది. అప్పటికే ఆఫీస్ నుండి అలసి వచ్చిన ఆయనకి ఇక వాదించే ఓపిక లేక, సరేనంటాడు. ఏమి చీర కట్టుకోమంటారండి అని అడుగుతుంది.
"నీ ఇష్టమే, మంచి చీర కట్టుకో"'
"అలా కాదండి, ఎరుపు చీర కట్టుకోనా, బ్లూ శారీ కట్టుకోనా?"
"సరే, రెడ్ కలర్"
"అలా కాదండీ , బ్లూ శారీలో నేను చాలా అందంగా ఉంటానని మీరే అంటారు కదా"
"నిజమె"
"మరలాగయితే, రెడ్ అని ఎందుకు చెప్పారు, ఈ మద్యన నేను అందంగా ఉండడం మీకు ఇష్టం లేకపోతుంది"
"అది కాదే, ఏదో ఆలోచిస్తూ అన్నానులే, ఇప్పుడేమయింది? ఎందుకలా గొడవ చేస్తావు?"
"అదిగో ముందు గొడవ మొదలుపెట్టింది మీరా, నేనా?"
ఇలా గొడవ పెద్దదవుతుంది. తరువాత సినిమాకి వెళ్ళాలా వద్దా అనేది, ఆ భర్త ఓర్పు, నేర్పుల మీద ఆధార పడి ఉంటుంది. భార్యని బాగా బ్రతిమలాడుకోగలిగి, భార్య కాళ్ళో, కనీసం గడ్డమో పట్టుకోగలిగితే, అప్పటికి ఆవిడ క్షమించగలిగితే, ఆయనకి సినిమా చూసే భాగ్యం కలుగుతుంది. లేకపోతే సినిమా కాదు కదా, తన ముఖం చూసే భాగ్యం కూడా తన పతి దేవునికి అనుగ్రహించదు ఆ ఇల్లాలు.
సంసారమన్నాక, ఇలాంటివి ఇంకా చాలా ఉంటాయి. వాటి గురించి తరువాతి భాగంలో...
Monday, July 21, 2008
అచ్చుతప్పులా... మజాకా...
అందరికీ తెలిసిందే. చాలా ప్రఖ్యాతి వహించిన అచ్చుతప్పు. "రాముని తోక పివరుండు ఇట్లనియె". చదివే వారికి రాముడికి తోక వుండడం ఏమిటో, రామాయణం మొత్తం వెదికినా పివరుడు అనే పాత్ర ఎక్కడ ఉందో తెలియక జుట్టు పీక్కుంటారు. నిజానికి అది స్పేసింగ్ వల్ల వచ్చిన అచ్చుతప్పు. "రామునితో కపివరుండు ఇట్లనియె" అనేది సరయిన పదం.
మరో సందర్భంలో పాండురంగారావు గారు విజిటింగ్ కార్డ్ ప్రింటింగ్ చేయమని ఇచ్చారు. తీరా ప్రింట్ అయిన తరువాత చూసుకుంటే మధ్యలో సున్నా ఎగిరిపోయింది. పాండురంగారావు కాస్తా "పాడురంగారావు" అయింది. ఇక ఆయన మొఖం చూడాలి. ఏమి అనలేని పరిస్తితి. ఆయన మంచివాడయితే దిద్దుకుని సరిపెట్టుకుంటారు. లేకపోతే మళ్ళీ ప్రింట్ చేసి ఇవ్వడమే. ఇదే క్రమంలో రంగారావు గారు కాస్తా లంగారావుగారు కూడా అయిపోతారు. చూసే వాళ్ళకు వినోదం, ప్రింట్ చేసిన వాళ్ళకు సంకటం, చేయించుకున్న వాళ్ళకు ఇబ్బంది.
ఇక శుభలేఖల్లో అయితే ఇలాంటి అచ్చుతప్పులు చాలా వస్తుంటాయి. సహజంగా ప్రింటింగ్ ప్రెస్సు వాళ్ళు ముందుగా ప్రూఫ్ కాపీ ఇస్తారు. శుభలేఖలు ప్రింట్ చేయించుకునే వారు జీవితంలో ఒక్క సారి ప్రెస్సుకి వస్తారు. వారికి ఈ తప్పులు గురించి అంతగా అవగాహన ఉండదు. కంప్యూటర్ ఆపరేటర్ తప్పులు లేకుండా చేస్తే ఫరవాలేదు. అక్కడేమన్నా తేడా జరిగిందా, ఇక అంతే సంగతులు. అమ్మాయికి, అబ్బాయికి కూడా వరుడు అని రావచ్చు. లేదా ఇద్దరికి వధువు అని రావచ్చు. రాత్రి పెళ్ళి ముహూర్తం అయితే, ఉదయం పెళ్ళి అని ప్రింట్ కావచ్చు. లేదా, సోమవారం బదులు శుక్రవారం అని రావచ్చు. ముందు చూసుకోరు. డెలివరి తీసుకుని, అందరికి పంచడం ప్రారంభించిన తరువాత, మీలాంటి వాళ్ళు ఎవరో అది చూసి, ఇందులో ఫలానా తప్పు ఉంది అని చెబుతారు. సగంలో ఆ శుభలేఖని పంచడం ఆపుచేసి ప్రెస్సాయనకి ఫోన్ చేస్తాడు. మీరు ప్రూఫ్ చూసుకున్నారు కదా అని సమాధానం వస్తుంది. ఇక చూడండి, శుభలేఖ వేయించుకున్నాయన లబోదిబో.
రోజు లక్షల కాపీలు ప్రింట్ అయ్యే వార్తా పత్రికలది మరో గొడవ. అసలే రాత్రి వేళల్లొ కంపోజ్ చేస్తారు. కంప్యూటర్ ముందు కూర్చున్నాయన మూడ్ బాగుంటే ఫర్వాలేదు. లేదా ఏదో తప్పు దొర్లిపోతుంది. ఇక అక్కడి నుండి సవరణలు, క్షమించమని అడగడాలు. చాలా కాలం క్రితం సంగతి. ఎవరో చెప్పారు. ముఖ్యమంత్రి గారు రాష్ట్రంలో కరువు ప్రాంతాల్లో పర్యటించారు. విలేకరి క్షామ పీడిత ప్రాంతాల్లో పర్యటించారు అని రాసి పంపించాడట. మర్నాడు పేపర్లో "ముఖ్యమంత్రి గారు కామపీడిత ప్రాంతాల్లొ పర్యటించారు అని వచ్చిందట". ఇక చెప్పేదేముంది, మర్నాడు అదే చోట సవరణలు, క్షమాపణలు మామూలే.
మరో సందర్భంలో "ఉదయం"లో అనుకుంటా, జిల్లాలో తరిగిపోతున్న వృక్ష సంపద అని ఆర్టికల్ వచ్చింది. ప్రింటింగ్లో మాత్రం "జిల్లాలో తరిగిపోతున్న వక్ష సంపద అని వచ్చింది. అన్ని కాపీలు ప్రింట్ అయిపోయి, అందరి దగ్గరకి వెళ్ళిపోయాయి. మళ్ళీ షరా మామూలే.
ఇవన్ని ఎవరిని ఇబ్బంది పెట్టేవి కావు గాని, మొన్నటి వారం సాక్షి పేపర్లో జరిగిన పొరపాటు అన్నిటి కంటే పెద్ద తప్పు. నిజానికి ఎవరో ఒక సబ్ ఎడిటర్ చేసిన తప్పుకు, యావత్తు జగన్ కుటుంబమే క్షమాపణ చెప్పాల్సి వచ్చింది. తెలిసి జరిగినా, తెలియక జరిగినా తప్పు తప్పే. ఈ తప్పు దిద్దలేనిది. అచ్చుతప్పులా... మజాకా...
కొత్త సామెత: కాలు జారినా తీసుకోవచ్చు. నోరు జారినా తీసుకోవచ్చు. కాని ఒకసారి ప్రింట్ చేస్తే చెరపలేము, మార్చలేము.
Saturday, July 19, 2008
ఆశ తో జీవించండి... ఎప్పటికీ....
మీ జీతం తక్కువని అనుకుంటున్నారా... ఈ అమ్మాయి మాటేమిటి?
మీకు ఎక్కువమంది స్నేహితులు లేరని బాధపడుతున్నారా? నిజమయిన స్నేహితుడు కనీసం ఒకడయినా వున్నాడా అని మిమ్మల్ని మీరు ప్రశ్నించుకోండి.
చదువుకోవడమే మీ సమస్య అయితే ఈ అమ్మాయిని చూడండి.
అందరు మిమ్మల్నినిర్లక్ష్యం చేస్తున్నారని బాధపడితే, ఈ మనిషి గురించి ఆలోచించండి.
మీరుంటున్న సమాజం మీ పట్ల సానుభూతి చూపడం లేదనిపిస్తే, ఈమె సంగతేమిటి?
ఒక మిత్రుడు పంపించిన టపాకు తెలుగు అనువాదం చేసాను... మీ కోసం...
మీ... జగదీష్
Tuesday, July 15, 2008
ఇంగ్లీష్ భాష యొక్క సంస్కృత భాషా మూలాలు.
మానవులు సామాజిక జీవనం గడిపే తొలినాళ్ళలో మానవ సంబంధాల యొక్క పేర్లన్నీ సంస్కృత భాషలోనే ఉంటాయి. (కింద పట్టిక గమనించండి) మాత, పిత, సూన, దుహిత, ఇలా అన్ని మానవ సంబంధాలన్ని సంస్కృత భాషా సమాజంలోనే ఏర్పడ్డాయని మనకి అర్దం అవుతుంది. అసలు మనందరము మానవులం అనే మాట కూడా ఆ సమాజంలోనే ఆవిర్భవించింది. వేదాల ప్రకారం భూమిపై మనుషులందరము మనువు సంతతి. ఒక్కొక్క మహా యుగంలో ఒక్కొక్క మనువు ద్వారా మనుష్య సంతతి వ్యాపిస్తుంది. ప్రస్తుత యుగంలో వైవశ్వతుడు అనే మనువు మూలపురుషుడు. అందుకే ప్రస్తుత కాలాన్ని వైవశ్వత మన్వంతరంగా వ్యవహరిస్తారు. ఆ మనువు శబ్దం నుండి వచ్చిందే మానవ (MAN) అనే పదం.
ఇవే కాక, మనం నిత్య జీవితంలో ఉపయోగించే అనేక వస్తువుల, జంతువుల పేర్లు ఇవన్ని సంస్కృతం నుండి వచ్చినవే. ఏదయినా కాదు లేదా వద్దు అనే విషయాన్ని సూచించదానికి ఇంగ్లిష్లో No అనే శబ్దాన్ని ఉపయోగిస్తారు. అది సంస్కృతంలో "న" అనే శబ్దం యొక్క రూపాంతరం. వ్యతిరేక అర్ధాన్ని సూచించేలా మనం వాడే Non- Un అనేవి కూడా వ్యతిరేక పదాలే. ఉదాహరణకు అభయం అంటే భయం లేక పోవడం. న+భయం= అభయం అయింది. un-expected అనే పదాన్ని తీసుకోండి. న+ ఆపేక్షిత = అనాపేక్షిత.
ఇవే కాక కొన్ని ముఖ్యమయిన పదాలు వాటి సంస్కృత మూలం కింద పట్టికలో ఇచ్చాను. ఇంగ్లిష్ భాష అంతా సంస్కృతం నుండి వచ్చింది అని చెప్పడం నా ఉద్దేశ్యం కాదు గాని, ప్రస్తుతం మనం చూస్తున్న సమాజ మౌలిక నిర్మాణం అంతా ఒకే భాషా, సాంస్కృతిక కుటుంబానికి చెందిందని భావిస్తున్నాను. వసుదైక కుటుంబం అనే మాటకి అర్ధం ఇదేనేమో. (All universe is one family)
ఇంగ్లీష్ - సంస్కృతం - తెలుగు
Mother - మాతృః - అమ్మ
Father - పితృః - నాన్న
Brother - భ్రాతః - అన్న/ తమ్ముడు
Sister - సహోదరి - అక్క/ చెల్లి
Son - సూన - కుమారుడు
Daughter - దుహిత - కుమార్తె
Man - మానవ - మానవుడు
Name - నామ - పేరు
Three - త్రయ - మూడు
Decimal - దశ - పది
Door - ద్వార - తలుపు
Divine - దివ్య - దైవ సంబందమయిన
Path - పథ - దారి
Dental - దంత - దంతము
Nerve - నర - నరము
Tree - తరు - చెట్టు
Me/my - మై - నేను
Naval - నావ - నౌక/ఓడ
Heart - హృద్ - హృదయము/ గుండె
Cruel - కౄర - కౄరమయిన
Location - లోక - లోకము/ప్రదేశము
Axis - అక్ష - అక్షము
Yes - అసి - నిజం
No - న - లేదు/కాదు
Hunt - హంత - చంపు
Vehicle - వాహన్ - వాహనం
Mouse - మూషక్ - ఎలుక
Owl - ఔల్యూక - గుడ్లగూబ
Saturday, July 12, 2008
పాడుబడ్డ ట్రాక్ పై పతకాల కోసం పరుగు... ఒక గీత కధ.
Wednesday, July 9, 2008
పశ్చిమ దేశాలకీ మనకీ మధ్య సాంస్కృతిక వైరుధ్యాలు.
మా నాన్నగారు ఎప్పుడూ పుట్టిన రోజు ఫంక్షన్లకి గాని, మరే సందర్భంలోనూ కాండిల్స్ ఆర్పడం వంటివి చేయించరు. దీపాలార్పడం మన సంస్కృతి కాదురా అని అంటారు. "తమసోమా జ్యోతిర్గమయా" అనేది ఆయన సిద్ధాంతం. ఆయన మాటలు నాలో బలమయిన ముద్ర వేసి, పాశ్చాత్య దేశాలకి, మనకీ మధ్య వున్న తేడాల గురించి ఆరా తీయడం మొదలు పెడితే, ఎన్నో కొత్త విషయాలు ఆలోచనల్లోకి వచ్చాయి. మీరే చదవండి.
1. పుట్టినరోజు, పెళ్ళిరోజు లాంటి అన్ని సందర్భాలలో వాళ్ళు దీపం (candle) ఆర్పుతారు. మనం దీపారాధన చేసిగాని ఏ పనీ కూడా మొదలుపెట్టం.
2. మనం ఏ పని మొదలుపెట్టేప్పుడయినా, నిర్మించడం లేదా కట్టడంతో ప్రారంభిస్తాము. తాళి కడతాం, సంఖుస్తాపన చేసి ఇల్లు మొదలుపెడతాము. కాని వాళ్ళు మాత్రం తెంచడంతో మొదలుపెడతారు. పుట్టిన రోజ్కి కేక్ కటింగ్, ప్రారంభొత్సవానికి రిబ్బన్ కటింగ్ అలాంటివే.
3. ఎవరయినా ఎదురయితే మనం రెండు చేతులూ జోడించి నమస్కారం చేస్తాము. అదే వాళ్ళయితే shake hand ఇస్తారు. అవతలి వ్యక్తి చేతికి ఎమున్నాగాని అది మన చేతికి అంటుకుపోవలసిందే. రక రకాల రోగాలు చేతి స్పర్శ ద్వారా వ్యాప్తి చెందే అవకాశం ఉంది.
4. ఆత్మీయులు చనిపోయినప్పుడు, విషాద చిహ్నంగా పువ్వులను పార్ధివ శరీరం మీద పెడతారు వాళ్ళు. మనం పుష్పాలను పవిత్రంగా ఎంచి దేవునికి మాత్రమే సమర్పిస్తాము. శుభ కార్యాలలో వాడుతాము.
5. ఏ స్త్రీనయినా గౌరవించే సంప్రదాయం మనది. తెలియని అమ్మయిగాని, మహిళగాని కనిపిస్తే, గౌరవంగా "అమ్మ" అని సంబోధిస్తాము. తల్లితో సమానమయిన స్థానం కల్పిస్తాము. పాశ్చాత్యుల దృష్టిలో బయటి స్త్రీ ఎవరయినా ఒకటే. తన భార్యతో సమానం.
6. మనది అందరి సుఖం కోరే సంస్కృతి. "సర్వే జనాస్సుఖినో భవంతు". అంటే, లోకంలో అందరూ సుఖంగా, సంతోషంగా ఉండాలని మనసారా కోరుకుంతాము. వాళ్ళు ఎప్పుడూ పరాయి దేశాన్ని ఎలా కొల్లగొట్టాలా అని అలోచిస్తూంటారు. (ప్రపంచ యుద్ధాలన్ని పాశ్చాత్య దేశాల వారి వల్లే వచ్చినవి.)
7. మనకుంటే ప్రక్కవాడికి సాయం చెయ్యాలనే ఆలోచన మనది. ప్రక్క వాడితో కూడా వ్యాపారం చేసి డబ్బు సంపాదించాలనె ధ్యేయం వాళ్ళది. (భారతీయులెవరూ తాము కనిపెట్టిన వాటితో వ్యాపారం చెయ్యాలని అనుకోలేదు. కాని పడమర దేశాల నుండి కేవలం వ్యాపారం చెయ్యాలనే మన దేశానికి వచ్చారు.)
8. మనది ఆధ్యాత్మిక సంబంధమయిన ఆలోచనలయితే, వాళ్ళది పూర్తి వస్తుగత ఆలోచన. (మన వాళ్ళు వేదాలు రచించారు. భగవంతుడి గురించి ఆలోచించారు. అదే సమయం లో వాళ్ళు పిరమిడ్లు కట్టారు).
9. మనం ప్రకృతిని తల్లిలా భావిస్తాము. మనం పొందే ప్రతి ఉపకారానికి దైవంతో సమానంగా పూజిస్తాము. సూర్యుడు, భూమి, నదులు, చెట్లు ఇలా ఒకటేమిటి, అన్నిటిలోను దైవాన్ని చూస్తాము. కాని వాళ్ళ దృష్టిలో అవన్ని మనుషుల స్వార్ధం కోసం ఉపయోగపడేవి, పరిశోధనకి ఉపయోగపడే వస్తువులు మాత్రమే. మనం ప్రకృతిని ప్రేమిస్తాము, వాళ్ళు కామిస్తారు. అంతే తేడా.
10. మనం మనకి పాలిచ్చే ఆవుని గోమాతగా, తల్లికి ప్రతిరూపంలా భావిస్తాము, పూజిస్తాము. వాళ్ళు అదే ఆవుని తెగనరికి 'బీఫ్' పేరుతో లొట్టలేసుకుంటూ తింటారు.
ఇలా చెప్పుకుంటే పోతే చాలా విషయాలున్నాయి. మరో టపాలో వివరించే ప్రయత్నం చేస్తాను.
చివరిగా ఒక మాట: సాంస్కృతిక పరంగా ఎన్ని రకాలయిన వైరుధ్యాలున్నా, పాశ్చాత్యులలోని నిజాయితీ, శ్రమిచే తత్వం, అనుకున్న సాధించే వరకు నిద్రపోని నైజం, వస్తువు నాణ్యత విషయంలో ఎక్కడా రాజి పడని గుణం, ఇవన్ని నాకు నచ్చుతాయి.
Monday, July 7, 2008
మమ్మీ, డాడీ వద్దు.... అమ్మా, నాన్నే ముద్దు. (దయచేసి తెలుగుని కాపాడండి)
ఈ మధ్యన ఒక స్కూలుకి వెళ్ళాను. అక్కడ ఒక చిన్న కుందేలు ఉంది. చుట్టు చిన్నపిల్లలు మూగి దాన్ని వింతగా చూస్తున్నారు. అక్కడే ఉన్న చిన్న పాపని సరదాకి, "పాపా, కుందేలు చాలా బాగుంది కదమ్మ" అని అడిగాను. ఆ అమ్మాయి నా వంక విచిత్రంగా చూసింది. తనకి అర్ధం కాలేదు అనుకుంటా. "కుందేలు" అంటే ఏమిటి అంకుల్ అంది. నాకు ఒక్కసారే నోట మాట రాలేదు. అదేనమ్మ, ఇది కుందేలు కదా అన్నాను. లేదు అంకుల్, ఇది rabit అని సమాధానం చెప్పింది. వెంటనే అక్కడ ఉన్న పిల్లలందరు, దీన్ని rabit అంటారండి అన్నారు. ఒక్కసారిగా. నాకేమిచేయాలో పాలుపోలేదు. అంటే వారు కుందేలు అనే పదానికి దూరమయిపోయారు. నాకు అనుమానం వచ్చి అక్కడ వున్న చెట్టుని చూపించి అదేమిటమ్మా అని అడిగాను. Tree అని సమాధానం వచ్చింది. అంటే ఆ చిన్ని బుర్రలకి కేవలం తెలుగులో వాడే క్రియలు తప్ప మిగిలిన నామవాచకాలన్ని (nouns) ఇంగ్లిష్ మయం అయిపోయాయి.
దీనికి ప్రధానంగా చాలా కారణాలు కనబడుతుంటాయి. మొదటిది ఇంగ్లిష్ బాగా వస్తే ఉద్యోగాలు తొందరగా వస్తాయనేది. వాస్తవ పరిస్తితిలో కూడా ప్రపంచంలో మన వారు అన్ని రంగాలలోను బాగా రాణిస్తున్నారంటే ఇంగ్లిష్లో తగినంత పరిజ్ఞానం ఉండడం వలనే. బ్రతకడం కోసమే చదువు అనే భావన ఇప్పుడు బాగా స్తిరపడిపోయింది. చదువు విజ్ఞానం కోసం కాదు. ఒక ఉద్యోగం సంపాదించుకుని హాయిగా బ్రతకడానికి. దీనిలో వాస్తవం వున్నప్పటికీ, మనదయిన భాషా మూలాలని మరచిపోవడం చాలా బాధాకరం.
ప్రపంచంలో ఎన్నో భాషలకి లేని విశిష్టతలు తెలుగు భాషకి ఉన్నాయి. ప్రపంచంలోని ఏ భాషలోని కష్టమయిన పదాన్నయినా వుచ్చారణా దోషాలు లేకుందా పలకగలగడం తెలుగు వచ్చినవారు మాత్రమే చేయగలరు. అలాగే ఎంతటి సంక్లిష్టమయిన శబ్దాన్నయినా తెలుగులో స్పష్టంగా వ్రాయవచ్చు. అంత చక్కటి వర్ణమాల, వ్యాకరణం తెలుగు భాష సొంతం. అందుకే తెలుగుని Italian of the East అని అంటారు. కన్నడ, తెలుగు, సంస్కృత భాషల్లొ సమాన పండిత్యం కలిగిన శ్రీకృష్ణదేవరాయలు "దేశ భాషలందు తెలుగు లెస్స" అన్నాడు. ప్రపంచంలో మరే భాషలోనూ లేని పద్యం, అవధానం, హరికధ, బుర్రకధ వంటి సాహితీ ప్రక్రియలు తెలుగు భాషకే సొంతం. అంతటి ప్రాముఖ్యం ఉన్న తెలుగు భాషని అంతరించిపోయే భాషల్లో చేర్చేసేలా వున్నారు ఇప్పటి పరిస్తితి చూస్తుంటే.
ప్రైవేట్ స్కూళ్ళు, కాన్వెంటులు వచ్చిన తరువాత పరిస్తితి మరింత దిగజారింది. తల్లిదండ్రుల ఆదూర్ధాని క్యాష్ చేసుకోవడానికి ఒకరితో ఒకరు పోటీ పడుతూ, జాయిన్ అయిన వెంటనే "అ, ఆ"లతో కాకుండా, A,B,C,D లతో అక్షరాభ్యాస కార్యక్రమం చేస్తున్నారు.
మీడియాలో కూడా యాంకరింగ్ పేరిట తెలుగు భాష ఎంత ఖూనీ అయిపోతుందో చూస్తూనే ఉన్నాము. ఎంత వయ్యారాలు పోతూ, తెలుగుని ఎన్ని రకాలుగా ఖూనీ చెయ్యవచ్చో అన్నిరకాలుగా చేసి మాట్లాడే వారు గొప్ప యాంకర్లుగా చెలామణి అయిపోతున్నారు. సినిమాల సంగతి చెప్పనక్కర్లేదు. ఇతర భాషల్లోని హీరోయిన్లని, విలన్లని దిగుమతి చేసుకుని, వారిచేత వచ్చీరాని తెలుగులో డబ్బింగ్ చెప్పించుకుని, వారు తెలుగుని నానా రకాలుగా హింసిస్తుంటే, విని ఆనందించేస్తుంటాము. తెలుగువారి ఆత్మాభిమానం ఎక్కడికి పోయిందో అర్ధం కాదు.
ఈ విషయంలో నా సలహా ఒకటే. మీ పిల్లలకి ఇంగ్లిష్ నేర్పండి. తప్పులేదు. కాని తెలుగుని దానికోసం బలి చేయవద్దు. గాంధీ గారు చెప్పినట్లు, "మాతృ భాషలో తగినంత పరిజ్ఞానం ఉంటే, ఆ వ్యక్తి మిగతా అన్ని భాషల్నీ తేలికగా నేర్చుకోగలుగుతాడు. A scientific knowledge of one language makes the knowledge of other languages comparatively easy. - Mahatma Gandhi. ముందు మాతృ భాషలో అంటే మనం ఇంటిలో మాట్లాడుకొనే భాషలో "అమ్మ, నాన్న, అన్నయ్య, అక్క, మమ్మ, తమ్ముడు, చెల్లి" ఇలా అన్ని తెలుగు పదాలు నేర్పించండి. కొంచెం పెద్దయ్యాకా, తన మాతృ భాషపై పూర్తి పట్టు సాధించాక, అప్పుడు ఇంగ్లిష్ మాత్రమే కాదు, ప్రపంచంలో ఏ భాషనయినా ఇట్టే నేర్చుకుంటాడు. తేనెలూరు తెలుగు బాష సౌందర్యాన్ని మనసారా ఆస్వాదించగలుగుతాడు.
Sunday, July 6, 2008
తిరుమల శ్రీనివాసుడి నగలని ప్రదర్శనకి ఉంచాలనుకోవడం భావ్యమేనా?
అసలు విషయం చెప్పే ముందు నాకు తెలిసిన ఒక చిన్న సంఘటన గురించి చెపుతాను. చాన్నాళ్ళ క్రితం, నా స్నేహితుడు తన పెళ్ళి కోసమని శుభలేఖలు ప్రింట్ చేయించుకున్నాడు. తిరుమల శ్రీనివాసుని దర్శించుకుని, స్వామి పాదాల దగ్గర ఆ శుభలేఖని ఉంచి, పూజ చేయించి, తరువాత అందరికీ పంచాలని తన ఆలోచన. అదెంతో కష్ట సాధ్యమయిన పనయినాగాని. వెంటనే తిరుపతికి వెళ్ళి, మొత్తం మీద స్వామి వారి పాదాల చెంత తన శుభలేఖని పెట్టించుకోగలిగాడు. పూజ ముగిసిన తరువాత, ఆ శుభలేఖని తిరిగి తీసుకుని వస్తుంటే, అక్కడ వున్న భక్తులు దేవుడిని తాకిన శుభలేఖని అత్యంత పవిత్రమయినదిగా ఎంచి, ఒక్క సారయినా ఆ శుభలేఖని ముట్టుకోవాలని ఒకేసారి ఎగబడ్డారట. వారి నుంచి తప్పించుకుని, జాగ్రత్తగా బయటకి వచ్చి చూసుకునేసరికి, తన చేతిలో శుభలేఖ తాలూకు చిన్న ముక్క మాత్రమే మిగిలిందట. దాన్నే అమూల్యమయిన ప్రసాదంగా భావించి తన పూజ గదిలో పెట్టుకూన్నాడనుకోండి. అది వేరే విషయం.
విషయమేమిటంటే, భగవంతునికి సంబంధించినది ఏదయినా, అది అత్యంత పవిత్రమూ, విలువయినది కూడా. సర్వాలంకార భూషితుడయిన శ్రీనివాసుని చూడడానికి ఎంతో శ్రమకోర్చి, ఎన్నో రోజులు ప్రయాణం చేసి భక్తులు వస్తారు. అంటే ఆయనకు అలంకారం చేసినవి కూడా ఆయనలో భాగమే. ఒక్కసారి ఆయనకు అలంకరించిన తరువాత ఏ ఆభరణమయినా, నగయినా అది భక్తులకి అత్యంత పవిత్రమయినది. అటువంటి నగలని, ఏ నిజాం నగలనో, కోహినూర్ వజ్రాన్నో పెట్టినట్టు ప్రదర్శనకు పెడితే, అది ఎంతో మంది మనోభావాలను దెబ్బ తీస్తుంది. పైగా దేవుని దర్శించుకోవడానికి వెళ్ళినప్పుడు, ఒక పవిత్రమయిన ఉద్దేశ్యంతో, భక్తి భావంతో వెళతారు. కాని బయట ప్రదర్శనకు ఉంచిన ఆభరణాల విషయంలో అలా కాదు. అందుచేత, దేవునికి సంబందించిన విషయాలలో భక్తుల మనోభావాలు దెబ్బతినకుండ, టి.టి.డి. వారు తగు జాగ్రత్తలు తీసుకుని మరోసారి ఇలాంటి ప్రయత్నాలు చేయకుండా ఉంటే ఉత్తమం.
ఇప్పుడు టి.టి.డి.వారు శ్రీనివాసుని నగలని ప్రదర్శనకు ఉంచకూడదని నిర్ణయం తీసుకోవడం ఏంతయినా అభినందించదగ్గ విషయం.
Saturday, July 5, 2008
మహిళా విలాపం
అవనిపై అడుగుపెట్టక ముందే
అబార్షన్ పేరిట నీ ప్రాణాలు తీసే
రాక్షస కృత్యం మొదలవుతుంది
స్కానింగ్ మాయా దుర్భిణిలో చూసి
లోపల వున్నది నీవేనని తెలిసిన మరుక్షణం
కసాయి కత్తులు నీపై స్వైర విహారం చేస్తాయి
లోకం తెలియని పాపవయినా కనికరించదీ లోకం
జన్మనిచ్చే జనని సైతం
తానూ ఒక స్త్రీనని మరచిన క్షణం
నీపై నీకె కలిగేను ఏహ్య భావం
పాలుగారు బుగ్గల పసిదనం వీడకముందే
లోకం తీరు నీకు పూర్తిగా తెలియకముందే
కామంధుల కళ్ళు నీపై దాడి చేస్తాయి
చూపులతోనే నీ హృదయాన్ని గాయపరుస్తాయి
మాటలతోనే మనస్సుని ముక్కలు చేస్తాయి
ప్రేమ పేరుతో నీకు సమాధి కట్టడానికి
ప్రతీ క్షణం వేచి వుంటాయి తోడేళ్ళ గుంపులు
కాళ్ళ పారాణి ఆరకముందే
కమ్మని కలలు నిజమవకముందే
కట్న పిశాచి ఎదురవుతాడు
ఆశలన్నీ చిదిమేసి
అనుక్షణం నరకం చేసి
నీ జీవితంతో ఆడుకుంటాడు
మనసే లేని "అతడు"
ఎక్కడమ్మా, మీ స్త్రీ జాతికి విముక్తి
ఏమయిందమ్మ మీలో వున్న ఆ శక్తి
ఎదిరించి పోరాడితేనే మీకు మోక్షం
అలా చేసి అందరికీ కావాలి ఆదర్శం
Friday, July 4, 2008
చందమామ మొదటి సంచిక ఎప్పుడయినా చూసారా?
60 సంవత్సరాల క్రితం మన తెలుగు వాళ్ళయిన నాగిరెడ్డి, చక్రపాణి గార్లు చిన్నపిల్లల కోసం ఏదయినా చెయ్యాలనే సంకల్పంతో దివిలో నుండి చందమామను దింపి భువిలో చందమామగా నామకరణం చేసి చక్కటి పిల్లల కధల పుస్తకం ప్రారంభించారు. కేవలం చిన్నపిల్ల కోసం మాత్రమే కాక, పెద్దలకు, అన్ని వయసుల వారికీ ఉపయోగపడె ఎన్నో నీతి కధలు, అందరికీ అర్ధం అయ్యే విధంగా పురాణ కధలు చందమామలో వుంటాయి.
నా మట్టుకు నేను కూడా చందమామ ఫ్యాన్నే. నేనే కాదు, మా ఇంటిలో తాత గారి దగ్గర నుండి, నాన్నగరు, నేను, అందరము చందమామ అభిమానులమే. మా ఇంటిలో చందమామ పాత సంచికలన్నీ చక్కగ బైండింగ్ చేసి వుంటాయి. తెలుగు భాష మీద అభిమామనం, కావలసినంత పట్టు కావాలంటే చందమామ చదవాల్సిందే.
కాని 1960కి ముందున్న చందమామ సంచికలు ఎలా వుంటాయో తెలుసుకోవాలన్న కుతూహలం నాలో ఉండేది. కాని www.chamdamama.com చూసాకా ఆ బెంగా తీరిపోయింది. చందమామలో ప్రస్తుతం ప్రచురితమవుతున్న కధలతో పాటుగా, 1947 నుండి 1960 వరకు అన్ని సంచికలనీ pdf ఫార్మాట్లో వుంచారు. మనకు కావలసిన సంవత్సరం, నెల ఎన్నుకొంటే, వెంటనే ఆ సంచిక కళ్ళ ముందు ప్రత్యక్షం అవుతుంది.
అన్నిటికంటే చక్కని విషయం ఏమిటంటే, కధలతో పాటుగా, ఆ రోజుల్లో ప్రచురితమయిన ప్రకటనలతో సహా pdf లోకి మార్చడం జరిగింది. 1956 నాటి సంచికలో మాయాబజార్ సినిమా ప్రకటన చూడగానే కాల యంత్రంలో ఒకే సారి వెనక్కు వెళ్ళిపోయిన అనుభూతిని చెందాను. మీరూ ఈ అనుభూతిని సొంతం చేసుకోవాలంటే, తప్పకుండా ఆ websiteని సందర్శించండి.
సైట్ చిరునామా: http://www.chandamama.com/telugu/
Wednesday, July 2, 2008
పెన్ డ్రైవ్ లేదా మెమరీ చిప్లలో వైరస్ని క్లీన్ చేయడం ఎలా? (యాంటీ వైరస్ అందుబాటులో లేనపుడు)
autorun.inf ఫైల్ని delete చెయ్యడం గురించి:
ముందుగా notepadని open చెయ్యండి.
అక్కడ ఏమి టైప్ చేయకుండ, file - Save as అని select చేయండి.
file name దగ్గర autorun.inf అని టైప్ చేసి, కింద file type అనే చోట all files అని select చెయాలి.
కొత్త ఫైల్ని desktopమీదకు save చెయ్యండి.
ఇపుడు save బటన్ నొక్కండి.మీ desktop మీద autorun.inf ఫైల్ ఉంటుండి.
ఆ ఫైల్ ని copy చేసి, మీ drive మీద right clickచేసి paste అని select చేయండి.
file replace చెయ్యమంటారా అనే బాక్స్ వస్తుంది.
yes అని క్లిక్ చేయండి.
ఇపుడిక నిరభ్యంతరంగా మీ pen drive లేదా, memory chipని వాడుకోవచ్చును.
ఈ వైరస్ ని norton Antivirus క్లీన్ చెయ్యలేక పోయింది. quick heal 2008 అయితే బాగానే పనిచేస్తుంది అనుకొంటున్నాను.
గమనిక: ఇది నా సొంతంగా కనిపెట్టిన పద్దతి. Anti virus అందుబాటులో లేనప్పుడు ఈ పద్దతిలో వైరస్లటొ మనం పోరాడవచ్చు. ఇంతకన్నా మరింత మెరుగ్గా మరో పద్దతి ఉన్నట్లయితే నాకు చెప్పగలరు.
Tuesday, July 1, 2008
పిల్లలతో అర్ధనగ్న డాన్స్లా... హవ్వ
అన్నిటికంటే దారుణమయిన విషయం ఏమిటంటె తల్లితండ్రులు కూడా తెలిసి చేస్తున్నారో, తెలియక చేస్తున్నారో తెలియదు కాని, తమ పిల్లలని ఇలాంటి ప్రోగ్రాములకి ఎందుకు పంపుతున్నరో వారికే తెలియాలి. కన్న బిడ్డలకి అలాంటి చెత్త డ్రెస్సులు వేసి, పనికిమాలిన డాన్స్ (?) నేర్పించి అందరి ముందు పరువు పోగొట్టుకోవడానికి ఎందుకు పంపుతారో తెలియదు. మనకంటూ ఒక ప్రత్యేకమయిన సంస్కౄతి ఉంది కదా. దాన్ని ప్రోత్సహించనక్కర లేదు. కనీసం చెడగొట్టకుందా ఉంటే అదే పది వేలు. ఇలాంటి విష సంస్కౄతి ఇంకా విస్తరించకుండా కనీస జాగ్రత్తలు తీసుకోవలసింది పిల్లల తల్లితండ్రులే.